We moeten af van fossiele energie en over naar duurzame energie. Dat is belangrijk voor het klimaat en voor de mensen na ons. Energie besparen, zonnepanelen op daken, vanaf de oprichting van deA hebben we ons daar hard voor ingezet. Ook voor grootschalige opwek rond Apeldoorn zetten we ons in. Wat doet deA momenteel met zonneparken? En wat niet?
Met energie besparen en zon op de daken komen we er niet: daarom hebben ook energie nodig van windmolens en zonnepanelen op land. Landelijk, provinciaal en in Apeldoorn is daarover veel discussie. Minder windmolens betekent meer zonneweides, maar waar moeten die weides komen? Meer windmolens betekent minder zonneweides, maar waar zetten we de molens? Vergelijk het met nieuwe woonwijken: de mensen die er komen te wonen zijn blij, de directe omwonenden minder. Ook voor de nieuwe energievoorziening moet ruimte worden ingepland, het is aan de gemeente en de provincie om dat op een goede manier in te plannen.
Wind en zon
In Apeldoorn staan er op korte termijn geen windmolens op stapel. Wel diverse zonneparken. In de afgelopen tijd heeft de gemeente zich gebogen over de vraag waar de zonneparken moeten komen en waar niet. Hoe die afwegingen worden gemaakt en welke initiatieven er zijn vind je hier.
Gemeente Apeldoorn heeft onder andere in het beleid staan dat bewoners de kans moeten krijgen om te participeren in de zonneparken. Het park is dan bijvoorbeeld 50 procent eigendom van een ontwikkelaar en 50 procent is lokaal eigendom. Dat is uiteraard een mooie kans voor bewoners.
Natuurinclusief
Als energiecoöperatie zetten we ons in om die participatie ook mogelijk te maken. Als iemand een concreet plan heeft voor een zonnepark, gaan we daarom met de intiatiatiefnemer in gesprek. Óf we in een zonnepark stappen, heeft met een aantal dingen te maken: kan het financieel uit? is er actieve bewonersparticipatie vanaf het begin van het ontwerp? is 50% mede-eigenaarschap mogelijk? wordt het zonnepark landschappelijk en ecologisch goed ingepast? Deze criteria komen tot stand in overleg met onze leden.
Denk en praat mee
Het is belangrijk dat er meer duurzame opwek in Apeldoorn komt. Als coöperatie kunnen we een krachtige partij zijn, die de stem van duurzaam Apeldoorn vertolkt én die meedoen door bewoners mogelijk maakt. Ben je al lid? Kom dan naar de ledenvergadering en denk en praat mee. Ben je nog geen lid en zou je willen meedenken en meedoen? Meld je aan.
De aarde warmt op. Dat probleem willen we natuurlijk niet parkeren bij de generaties na ons, maar zelf onze verantwoordelijkheid pakken. Stoppen met fossiele energie is daarin een belangrijke sleutel. Zijn zonnedaken dé oplossing?
Doen we alleen daken?
Helaas: we gebruiken zoveel energie dat we bij lange na niet genoeg opwekken met alleen panelen op het dak. Panelen op daken kunnen maar een klein gedeelte van onze vraag voldoen. Ze zijn maar een deel van de oplossing. Daarbij komt dat het vol leggen van de daken een langzaam proces. Dat hebben we zelf ervaren in de afgelopen jaren, maar het blijkt ook elders in het land.
Niet alle daken zijn geschikt
Daken moeten goed op de zon gericht zijn (liefst op het zuiden, maar zeker niet op het noorden), niet of zeer beperkt in de schaduw liggen, sterk genoeg om de last van de zonnepaneleninstallatie te kunnen dragen, en een aansluiting hebben die voldoende groot is om alle opwerkte energie aan het net te kunnen aanbieden.
Wij vinden het belangrijk dat we in Nederland vol gaan voor zon op alle geschikte daken. Dat overheden, burgers en bedrijven zich hiervoor inzetten. Maar dat is niet genoeg om aan onze energievraag te voldoen. Parallel gaan we daarom ook door: met energie besparen én met grootschalige opwek door zonneparken.
De achtergronden: hoeveel gaan we opwekken?
In 2030 moet 70% van alle elektriciteit en minimaal 27% van alle energie (elektriciteit, gas en warmte) duurzaam opgewekt zijn. Dat hebben de lidstaten van de Europese Unie met elkaar afgesproken. Deze opgave wordt nu door de Nederlandse overheid en via de Regionale Energie Strategie vertaald in opgaven voor de 30 “RES-regio’s” in Nederland. Apeldoorn ligt in de zogenaamde Cleantechregio: de IJsselvallei, de oostrand van de Veluwe en het gebied in Gelderland tot aan Lochem.
In 2050 moet ons gebruik van fossiele brandstoffen tot nul gereduceerd zijn.
Dat is een enorme opgave. Om deze doelstelling te halen moet er gewerkt worden aan innovaties op allerlei gebied (o.a. technisch, systeemkoppelingen, financieel), en zal moeten er een betere afstemming komen met de andere landen in Europa. Als we de netwerken koppelen, kunnen we produceren waar het op dat moment het meeste loont. Voor ons ligt een enorme opgave, waarvan we niet precies weten hoever we zullen komen. Maar duidelijk is wel dat we veel meer zonne-energie moeten opwekken en niet alleen op daken. Zonneweides en -parken zijn nodig
PV staat voor photovoltaic. En dat is een andere naam voor een zonnepaneel.
We hebben het dus over een zonnestroom installatie.
Zonneparken veranderen het aanzien van het landschap. Voor omwonenden kan de verandering van uitzicht groot zijn.
Zonneparken worden in open gebieden (weilanden, landbouwgronden) gebouwd, en daarmee wordt het karakter van het gebied veranderd. Naast een passende inrichting van het park zelf (om de natuur zo veel mogelijk te beschermen) moet een park ook passen in het omringende landschap en de directe omgeving. Gebruikelijk en tegenwoordig ook dwingend voorgeschreven is dat de installatie omzoomd wordt door een groene strook met bomen, heesters, struiken en ander groen.
Niettegenstaande dat de omzoming er fraai uit kan zien neemt het niet weg dat voor direct omwonenden het vrije uitzicht geheel of deels verdwijnt.
Het is daarom essentieel dat in de ontwerpfase van een zonnepark betrokkenen kunnen meepraten en invloed kunnen uitoefenen om het zonnepark aan te passen aan hun wensen. Bij het nadenken over het eerste ontwerp is het van belang dat de ruimte voor aanpassingen er ook is.
Met alleen zonnepanelen op daken wekken we niet genoeg energie op. Daarom hebben we behalve zonnedaken ook zonnepanelen op andere plekken en andere vormen van energieopwek.
Om te komen tot een productie van duurzame opwek die aan de vraag naar energie kan voldoen is veel meer nodig dan wat panelen op het dak opbrengen. Andere vormen zoals windenergie (op zee maar ook op land) en grondgebonden zon zijn hard nodig, naast energiebesparing om het plaatje rond te krijgen.
Particulieren, deA en andere organisaties zijn al jaren actief om grote daken in Apeldoorn vol te leggen met zonnepanelen. Dat is echter een proces van zeer lange adem. Eigenaren moeten bereid zijn, het dak moet sterk genoeg zijn en voldoende in de zon liggen, de aansluiting moet erop berekend zijn en zo zijn er nog wel meer obstakels te noemen die ervoor zorgen dat de ambitie om alle daken vol panelen te leggen maar langzaam gerealiseerd wordt. Van alle daken in Apeldoorn is nog maar een klein gedeelte van zonnepanelen voorzien.
Overeenkomsten worden over het algemeen aangegaan voor een periode van 25 jaar. Na die tijd krijgt het terrein haar oude bestemming/gebruik terug.
Voor eventuele verlenging dan wel vernieuwing van het zonnepark zal dan opnieuw een procedure moeten worden doorlopen, aan de hand van het dan geldende beleid van de gemeente.
Bron: gemeente Apeldoorn
Een zonnepark of ook wel: zonneweide is een stuk grond met daarop zonnepanelen die energie opwekken. Groottes variëren van 1 tot meer dan 100 hectare. De zonnepanelen worden geplaatst op een ‘tafel’ (stellage) en worden, voor de hoogste zonopbrengst, vaak op het zuiden georiënteerd. Er zijn ook oost-west opstellingen waarbij meer gericht wordt op de ochtend- en avondzon. De zonnepanelen leveren stroom die via een omvormer en transformator wordt afgegeven aan het elektriciteitsnet. De energieleverancier levert deze groene stroom vervolgens aan particulieren en bedrijven.
Bron: gemeente Apeldoorn
Bij de Zonnepark Ecofactorij bestaat de uitkering aan deelnemers uit een vast bedrag aflossing en een rentebonus. De rentebonus bestaat uit 80% van het bedrijfsresultaat (na afschrijvingen en voor rente en belasting), dat naar rato van het aantal Zondelen over de deelnemers wordt verdeeld.
Mocht de gemiddelde kale stroomprijs over het jaar boven 14,7 ct/kwh uitstijgen dan zal er sprake zijn van verhoogde inkomsten. Deze worden dan via de 80/20 verdeling verdeeld over de deelnemers en deA.
De uitkering aan deelnemers is vast afgesproken en wordt niet beïnvloed door de energieprijzen.
Voor Zonnepark Klarenbeek wordt gerekend met een totale opbrengst voor de stroom van 9,3 ct/kWh. Dit bedrag bestaat uit de verkregen stroomprijs + de aanvulling vanuit de SDE subsidie tot het maximale bedrag van 9,3 ct/kWh. De inkomsten van 9,3 ct/kWh zijn daarmee voor 15 jaar vrijwel geheel zeker.
Wanneer de kale stroomprijs boven deze 9,3 ct/kWh uitstijgt, nemen de inkomsten van de zonneparken toe tov de prognose.
Deze extra inkomsten komen op een afgeschermde rekening te staan waar alleen de bank bij kan. Na 15 jaar is lening bij de bank afbetaald en komen de gelden op deze rekening vrij. Ze worden dan verdeeld over de aandeelhouders. Prowind ontvangt 50% en de coöperaties ERV en deA beiden 25%.
De gelden die deA na 15 jaar ontvangt, zetten we in voor activiteiten ten behoeve van de verdere (versnelde) verduurzaming van Apeldoorn. Over de invulling hiervan gaan we tzt met onze leden en deelnemers in gesprek.
Een ZonDeel voor Zonnepark Brinkenweg kost 250 euro en heeft een looptijd van ruim 15 jaar (april 2022 – december 2037). Jaarlijks ontvang je een vijftiende deel terug, 16,67 euro per ZonDeel, en 3,5 procent rente op resterende waarde van je ZonDeel. De verwachte uitkering over de hele termijn bedraagt 320 euro per ZonDeel. De eerste uitkering is in het voorjaar van 2023. Hoeveel het zonnepark opwekt, kun je online zien. Ook krijg je jaarlijks een overzicht van de opgewekte energie.