Fun Hendriks

Voor wie in de Indische buurt (of Spainkbos) woont is het een bekend huis: de woning met de rode kozijnen aan de Koppellaan. Fun en Ada Hendriks zijn sinds 1984 de bewoners. In deze tijden van energie besparen en je huis klaarmaken voor de toekomst, zijn ook zij in beweging. “We hebben zonnepanelen. Daar hebben we goede opbrengsten van en kunnen we anderen aanraden. Als mensen het geld ervoor hebben, zou ik zeggen, gebruik je dak en investeer in zonnepanelen. Ook al is je dak niet helemaal juist georiënteerd. Financieel is het verstandig en je doet er goed mee voor de aarde.”

Altijd wat te doen

“Als je in zo’n oud huis woont, is er altijd wat te doen!”, opent Fun (68) lachend het gesprek. Samen met zijn vrouw Ada (64) zitten ze in het midden van de woonkamer aan de tafel. Boven hen een origineel plafond, prachtig versierd met gipsen ornamenten. Het huis heeft, net als de andere karakteristieke huizen in deze buurt, de status beschermd stadsgezicht. “Nadat we het in ’84 kochten, hebben we er veel aan gedaan. We hadden geen warm water of verwarming. We isoleerden de vloer en de wanden volgens de toen geldende normen: we plaatsten 3 cm dikke voorwanden voor de steens muren. Ook kwam er een zonnecollector op het dak van de schuur. Best vernieuwend voor die tijd. Rond het jaar 2000 kregen we vier zonnepanelen.”

Zuinig zijn

Fun is bij energiecoöperatie deA bestuursvoorzitter en is vanaf zijn jongere jaren bewust bezig met het milieu, armoedebestrijding en sociale gelijkheid. Het zijn allemaal dingen waar deA zich ook mee bezig houdt. “Door de energiecrisis hebben veel mensen in ons land het moeilijk. DeA helpt mensen met energie besparen, biedt in samenwerking met de gemeente hulp, zoals een gratis energiezuinige koelkast of gordijnen, geeft advies met energiecoaches en wekt zelf duurzame, schone energie op. Ik ben trots op wat deA voor Apeldoorners doet. We werken hard om Apeldoorn duurzamer te maken. We hebben maar een aarde en daar kunnen we maar beter zuinig op zijn.”

Zonnecollector doet het nog goed

Het verduurzamen van hun huis is een aandachtspunt bij Ada en Fun. We lopen naar buiten, waar Fun de zonnecollectoren op het dak van de schuur aanwijst. “Na bijna 40 jaar functioneert hij nog steeds goed. Hij verwarmt met de hulp van de zon ons tapwater. In het voorjaar warmt deze het vat met zo’n 180 liter water op tot ongeveer 20 graden. In de zomer warmt hij het wel op tot 60 a 70 graden. De cv-ketel hoeft dan dus minimaal bij te verwarmen voor warm water.”  

Zonnepanelen zijn altijd goede investering

Fun verving de vier oude zonnepanelen twee jaar geleden voor 17 nieuwe. Acht aan de voorkant en negen aan de achterkant. “De achterkant is noord-oost gericht. Niet ideaal, maar je hebt opbrengst, zij het iets minder dan in een optimale situatie. Ik had er een offerte voor opgevraagd, dit zou ons ruim 6.000 euro kosten. We besloten het zelf te doen, met hulp van familie en vrienden. Al met al lagen ze voor 2.800 euro op het dak. Stroomkosten hebben we niet meer, we leveren netto 2000 kWh terug. In deze buurt hebben meer huizen deze potentie. Ook al is je dak niet helemaal goed georiënteerd, je hebt altijd opbrengst. Het is een goede investering en je doet er goed mee voor de aarde.” 

Isolatie redelijk goed

Fun liet door een paar Apeldoornse partnerbedrijven van deA onlangs checken of het zin heeft hun isolatie up-to-date te maken. In alle gevallen bleek dit te weinig op te leveren aan besparing en comfort. “Ons glas hadden we in de jaren 90 laten vervangen door HR. Tot die tijd zaten de originele schuiframen nog in het huis. Door die te vervangen door het beste HR-glas van die tijd, bespaarde dat veel energie en scheelde dat veel tocht. Volgens de glashandel zou het vervangen van ons oude HR glas door HR++ glas ons ca 10.000 euro zou kosten, terwijl we er in verhouding te weinig mee zouden besparen. Het isoleren van de vliering onder ons karakteristieke mansardedak zou wel zin hebben. Dan hou je de warmte uit de woning beter vast.” Fun kijkt bedenkelijk: “Maar dat zal nog een hele klus worden, met al die spullen die daar liggen opgeslagen!”    

Gasloos verwarmen wel een probleem

Het gasverbruik van het koppel ligt jaarlijks rond de 2400 m3. “Als wij in de toekomst gasloos moeten verwarmen, zoals de overheid als doel heeft gesteld, dan hebben we in dit type huizen wel een probleem. Voor deze wijk liggen er geen plannen voor een warmtenet, dus moeten we dit per woning individueel oplossen. Ik heb daar een zwaar hoofd in.”

“Volgens de cv-installateur krijgen we het met de huidige isolatiestaat met een warmtepomp niet voldoende warm. Dan zouden we met extra isolatie onze voorzetwanden 10 cm naar binnen moeten plaatsen. Alles moet dan op de kop en het gaat ten koste van onze leefruimte en de karakteristieke patronen op de plafonds. Dat zou wel goed kunnen bij de woningen die nu verkocht worden en helemaal gerenoveerd worden. Ik hoop dat er in de toekomst andere technische oplossingen komen, zodat dit soort huizen toch met een warmtepomp verwarmd kunnen worden.”

Tip: infrarood als bijverwarming

“We denken er wel over na hoe we gas kunnen besparen. Als tussenoplossing zouden we een infraroodpaneel kunnen plaatsen als bijverwarming, bijvoorbeeld in de werkkamer op de begane grond, of in de badkamer. Dan is het daar snel aangenaam warm, zonder dat ik de cv aan hoef te zetten. We leveren immers toch stroom terug met onze zonnepanelen. Misschien is dit ook een tip voor onze buurtbewoners die ook zo’n aparte kamer op de begane grond hebben.”