Herenboeren

Vorig jaar werd het zonnedak op de schuur van de Herenboeren geopend. Een mijlpaal, want de coöperatie wilde met de 80 panelen de CO2 uitstoot door het beregenen en gebruik van de koelcel verminderen. Het dak werd gerealiseerd met hulp van energiecoöperatie deA. Een jaar na dato ziet vrijwilliger Erik Vos alleen maar winstpunten. “We zijn op energiegebied zelfvoorzienend. Het maakt trots dat we steeds stapjes verder komen. Daarnaast zorgen we door slim opwekken en verbruiken dat we niet bijdragen aan netcongestie.”

Minder milieubelasting

“Samen met deA installeerden we het zonnedak. We willen eten produceren met zo min mogelijk CO2- uitstoot”, vertelt Erik. “Bij Herenboeren gebruiken we vooral energie voor het beregenen en het koelen. Onze koelcellen hebben ruimte voor 72 pallets, hierdoor kunnen we langer van onze groente en fruit profiteren. Dat levert onze gemeenschap veel voordelen op. Het is niet langer een nadeel dat de koelcellen energie vragen. Ze draaien nu op onze eigen schone energie.”

(tekst gaat verder onder afbeelding)

Minder energieverbruik

“Bij de berekeningen vooraf gingen we uit van het verbruik van onze oude koelcel. Maar we installeerden afgelopen jaar twee nieuwe koelcellen. Samen verbruiken deze koelcellen minder dan de oude. Dat was een meevaller. Ook was het afgelopen jaar een nat jaar. Hierdoor hoefden we minder te beregenen. Deze twee factoren zorgden voor een lager energieverbruik. Afgelopen jaar verbruikten we op de Herenboerderij 15.500 kWh.”

IJs op zonne-energie

“We wekten 26.500 kWh aan stroom op. Dit dekt ons hele energieverbruik voor het beregenen en koelen. We zijn trots op dat ons dit is gelukt. En we produceren zoveel energie, dat we zelfs energie hebben om er ook de vriezer van de Wenum Hoeve op te laten draaien. Hun ijsjes worden dus gekoeld door onze zonne-energie.”

We verbruiken wat we opwekken

“We houden ons verbruik en de opwek nauwlettend in de gaten”, vertelt Erik. “Als je in de cijfers duikt, vallen een paar leuke dingen op. Vanaf maart leveren onze zonnepanelen al zoveel op dat we zelfvoorzienend zijn. Ook gebruiken we de energie die we opwekken voor het grootste deel zelf. Van de opgewekte 26.500 kWh verbruiken de Herenboerderij 7.000 kWh en Wenum Hoeve 7.000 kWh direct zelf. De overige 12.000 kWh gaat terug naar het net. Op tijden dat de zon niet schijnt hebben wij ook stroom nodig, dan vragen we rond de 8.000 kWh uit het net.”

Goed bezig voor het stroomnet

Netcongestie is een hot item deze dagen. “Netcongestie heeft twee oorzaken”, legt Erik uit. “Of er wordt te veel stroom teruggeleverd, of er wordt te veel stroom van het net gevraagd. Burgers leveren gemiddeld 70% terug aan het net. Wij veroorzaken met ons zonnedak weinig netcongestie omdat we 55% van de energie die we opwekken meteen verbruiken en dus maar 45% terugleveren.

We vragen ook minder van het net dan wat we nodig hebben, omdat we de meeste energie zelf opwekken. We hebben nu maar 8.000 kWh nodig van het net, tegen 15.500 kWh als we zelf geen zonnedak hadden.”

Aftoppen biedt ruimte

Ook zorgt aftoppen ervoor dat het zonnedak van de Herenboeren minimaal bijdraagt aan netcongestie. Erik: “Als je iets dieper in de technische cijfers duikt, kun je zien dat in de zomermaanden de opwektoppen afgevlakt zijn. Dat komt doordat wij de omvormer op een maximum van 70% hebben ingesteld. Dit heet aftoppen. Dit betekent dat je op hele zonnige dagen geen maximum opbrengst hebt. Wij hebben dit gedaan, zodat we geen nieuwe netverzwaring hoefden aan te vragen. Het heeft daarnaast als voordeel dat de piekbelasting verlaagd wordt. Als iedereen in Nederland dit zou doen, durf ik te zeggen dat je bijna geen netcongestie meer hebt. Het kost je weinig: je opbrengstverlies is zo’n 5% van je totaal, maar iedereen kan dan zonne-energie opwekken!”

Succesvolle crowdfunding

Om energieneutraal te kunnen produceren werd berekend dat het dak 80 zonnepanelen van 400 wattpiek nodig zou hebben. De Herenboeren schakelden energiecoöperatie deA als ervaren partij in om de crowdfunding onder de leden te organiseren. Michael Boddeke, directeur van deA: “In drie weken tijd werd door de leden bijna 27.000 euro gedoneerd. Door deze fantastische opbrengst werd het mogelijk dat wij daar bovenop provinciale subsidie konden aanvragen.” Het zonnedak werd goedkoop gerealiseerd, omdat een van de leden, Gerard Hofman, in zijn vrije tijd veel werk verrichte om de panelen aan te sluiten.

Waanzinnig trots

Voorzitter Iris van de Kamp: “De kapschuur is toch wel een pronkstuk van onze boerderij. Met onze eigen zonnestroom dragen we 100% bij aan onze missie om een zelfredzaam burgerinitiatief te zijn dat zo duurzaam mogelijk, natuurinclusief haar eigen voedsel produceert. Iedereen is waanzinnig trots dat we dit hele project bijna helemaal met eigen handen en middelen op basis van vrijwilligheid voor elkaar hebben gekregen.”