Nelly en Jaap de Hoog

Is een huis uit 1921 dat nog helemaal in de originele staat is, geschikt te maken voor de warmtepomp en kan het naar nul op de meter? Ja, het kan! Nelly en Jaap de Hoog hebben het op hun eigen manier voor elkaar gekregen; je kunt het verduurzamen voor gevorderden noemen. Stap voor stap investeerden ze de afgelopen jaren in isoleren, het kierdicht maken van hun huis, het overstappen naar lage temperatuurverwarming en eigen opwek. Een heel traject, waarbij motivatie, interesse in techniek, geld en adviezen van experts onontbeerlijk waren. Onlangs kregen zij hun kers op de taart: de warmtepomp ging in werking waardoor ze binnenkort van het gas afgekoppeld worden en zelfs naar nul op de meter gaan. Nelly: “We hadden nooit gedacht dat we zo ver zouden komen. We zijn trots dat het gelukt is. Het is echt kicken dat we nu helemaal van het gas af zijn!”

Geen onderhoud meer sinds 1950

Ze weten het allebei nog goed: “Toen we het huis in ’89 kochten, was er veel achterstallig onderhoud want er was sinds de jaren 50 niets meer aan gedaan”, vertelt Jaap. “We hebben in de afgelopen dertig jaar meerdere isolatie- en verbeterrondes gehad, elk met de toen best geldende technieken. Elke keer gingen we weer een stapje verder en hoger. We combineerden het met het noodzakelijke onderhoud van het huis en hebben ons altijd laten leiden door verbetering van comfort en verduurzaming. Niet door terugverdientijden.”
In de eerste ronde lieten ze de spouw en het dak isoleren en werd thermopane glas en ventilatieroosters geplaatst. De vloer isoleerden ze met glaswol tussen de balken. En ze vervingen de cv-ketel.

Zo lek als een mandje

In de volgende ronde gingen ze flink wat verder. Jaap: “In 2012 deden we mee aan de Energie-expeditie van de gemeente. We vonden dit belangrijk, omdat we het belang van de energietransitie inzagen. Elke dag verbruik je immers fossiele energie bij het verwarmen, daarmee kun je dus concreet iets bijdragen. Bovendien vind ik techniek interessant.”  Het doel van dit project was om elk deelnemend huis naar nul op de meter te brengen. Jaap: “We kregen een energiemeter om ons energieverbruik in kaart te brengen, lieten warmtebeelden maken en deden een blowerdoortest. Ons huis bleek zo lek als een mandje. We verloren veel warmte via het dak, de kieren, via de voordeur, de koudebrug bij de serre en niet aansluitende isolatie bij de kozijnen.”

Behoud van karakteristieke elementen

“Om dit op te lossen hebben we vervolgens een hele middag zitten praten met een adviseur, aannemer en installateur.  We kregen advies op maat over hoe we ons huis het beste kierdicht konden maken, met behoud van de karakteristieke elementen in deze woning. Daar hebben we veel aan gehad. Daarna gingen we stapsgewijs met al deze punten aan de slag. We creëerden een warme, goed geïsoleerde schil. Onder andere door ons oude thermopane glas door HR++ glas te vervangen, deuren te vervangen en goed te laten sluiten. En delen van daken en muren beter te isoleren. We wilden graag het originele stucwerk behouden, daarom hebben we delen van het dak geïsoleerd met cellulose. Dit was makkelijk in te spuiten, milieuvriendelijk, brandvertragend, vochtregulerend en goed isolerend. En het was nog goedkoper ook. Onze glas in loodramen konden we behouden; ze werden in dubbel glas gezet. Ook lieten we een ventilatiebox, 12 zonnepanelen en een inductiekookplaat plaatsen.”

Nieuwe snufjes: comfort is leidend

Jaap, die inmiddels zelf energiecoach is bij de gemeente Apeldoorn, vertelt over hoe ze door de tijd heen veel dingen zelf uitvonden, wat voor hen het beste werkte en hoe ze hun comfort het beste konden verbeteren. “We kozen bijvoorbeeld voor zoneverwarming in huis. Dit is heel prettig. Je kunt per kamer de verwarming regelen. Dit bespaart energie en geeft je de vrijheid om warm te zitten waar je wilt. Omdat de ventilatieroosters koude tocht veroorzaakten, verbeterden we dit met een warmteterugwininstallatie voor onze ventilatie. Laatst was de buitenlucht -6 graden, en de binnenkomende ventilatielucht 14 graden. We hebben dus geen last meer van een koude luchtstroom en ik heb berekend dat dit op jaarbasis zo’n 300 m3 gas zou kunnen schelen.”

Naar gasloos verwarmen

Nadat ze alles goed hadden geïsoleerd, gingen ze experimenteren met het verlagen van de keteltemperatuur. Na de aanschaf van lage temperatuur radiatoren met ventilatoren, was de tijd rijp voor de warmtepomp. “We hebben nog steeds contact met de installateur uit het Energie-expeditieproject. Hij kent onze hele energiereis en had er alle vertrouwen in dat het kon.

Nog verder: nul op de meter

Jaap: “Naast de warmtepomp krijgen we een zonnecollector. Deze komt naast de zonnepanelen op het dak te liggen. Het verwarmde water van deze zonnecollector stroomt naar het buffervat van de warmtepomp, waardoor we jaarlijks zo’n 1000 tot 1400 kWh besparen. ”We verwachten dat we in totaal 7500 kWh kwijt zijn voor ons totale verbruik en zelf zo’n 8000 kWh zelf opwekken met de zonnepanelen en zonnecollector. Daarnaast hebben we ook winddelen. Dit betekent dat we in theorie op nul op de meter uitkomen. Het zal nog even duren voor alle onderdelen van onze installaties goed op elkaar ingesteld zijn en alles naar behoren werkt. Maar het is voor ons echt de kick om qua energie helemaal zelfvoorzienend te zijn!”

Duurzaamheidslening

Al met al heeft de verduurzaming een flinke duit gekost. Nelly: “De investeringen zijn in veel afzonderlijke stappen en over vele jaren gedaan. We hebben verschillende isolatierondes gehad en de maatregelen vielen vaak samen met het onderhoud van het huis. Daarom is een precieze berekening moeilijk te maken. Voor de financiering van de laatste stappen maakten we gebruik van extra ruimte in de hypotheek en de duurzaamheidslening van de gemeente Apeldoorn.”

Duurzame huizenroute

Het huis van Nelly en Jaap is opgenomen in de duurzame huizenroute. Ze krijgen dus af en toe groepjes met mensen over de vloer die graag horen hoe zij de verduurzaming van hun huis hebben aangepakt. Jaap: “In het begin hadden we nul op de meter niet als doel voor ogen. We zijn gewoon begonnen met te kijken naar wat financieel mogelijk was en met isoleren. We hebben altijd onze prioriteit gehad bij het investeren in verduurzaming van ons huis, daarom zijn we zo ver gekomen. Maar bovenal wonen we comfortabel, hebben we plezier in wat we doen en hebben we het gevoel er goed mee te doen.”